Bách quỷ dạ hành: Cuộc diễu hành trong đêm của 100 loài yêu quái

Nhắc đến văn hóa Nhật Bản mà không nhắc đến những truyền thuyết về ma quỷ thì thật là một thiếu xót lớn. Đất nước mặt trời mọc sở hữu một kho tàng các truyền thuyết ma quái từ dân gian đến đô thị phải nói là phong phú bậc nhất thế giới. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một trong những truyền thuyết dân gian nổi tiếng được truyền lại qua nhiều thế hệ của người dân Nhật Bản - Bách quỷ dạ hành.
​

​

Bách quỷ dạ hành (Hyakki-Yagyo/ Hyakki-Yakou - 百鬼夜行) có nghĩa là một trăm loài ma quỷ cùng nhau tụ họp lại thành đoàn và đi khắp các khu phố, ngõ ngách vào ban đêm. Đây là truyền thuyết nổi tiếng thường xuất hiện trong các câu chuyện kể, từ thời Heian đến thời Muromachi.

Theo truyền thuyết, Bách quỷ dạ hành thường diễn ra vào giờ Sửu ba khắc (Khoảng từ 2 giờ - 2 giờ 30 phút sáng). Vì theo văn hóa Nhật Bản thì đây là lúc mà cánh cửa giữa các thế giới mở ra và những loài yêu ma quỷ quái sẽ lợi dụng để đi lên dương thế. Tuy nhiên, không phải đêm nào chúng cũng xuất hiện. Trong cuốn sách Kuchizusami được viết vào thời Heian và cuốn Shugaisho được viết vào thời Trung Thế, có ghi chép lại ngày xuất hiện bách quỷ dạ hành. Cụ thể:​

• Tháng 1 - Tháng 2: ngày Tý​

• Tháng 3 - Tháng 4: ngày Ngọ​

• Tháng 5 - Tháng 6: ngày Tị​

• Tháng 7 - Tháng 8: ngày Tuất​

• Tháng 9 - Tháng 10: ngày Mùi​

• Tháng 11- Tháng 12: ngày Thìn​

​

Vào những ngày này, người dân Nhật Bản thời xưa thường tránh ra đường vào ban đêm. Khi hiện tượng Bách quỷ dạ hành diễn ra, nhiều người thường tụng kinh và chờ cho đến khi mặt trời mọc để lũ yêu quái biến mất. Nhiều người truyền miệng nhau rằng nếu ai nhìn thấy hiện tượng này sẽ gặp phải tai họa hoặc phải sớm từ giã dương thế.

Tuy nhiên, nếu không may lỡ nhìn thấy hiện tượng này, thì người ta phải nhanh chóng niệm câu thần chú "Katashihaya, ekasenikueini, tamerusake, teehi, ashiehi, wareshikonikeri". Câu thần chú này không có ý nghĩa gì cụ thể cả, nó chỉ giúp bạn giả vờ như mình đang say rượu, không tỉnh táo, nói năng không được lưu loát mà thôi. Người dân tin rằng lũ yêu quái không hứng thú hoặc sẽ tha cho những kẻ say xỉn nên mới truyền tai nhau câu thần chú này.​

Có rất nhiều truyền thuyết và tranh vẽ về những con quỷ xuất hiện trong Bách quỷ dạ hành. Trong bài viết này, mình sẽ điểm qua một số loài nổi tiếng đã được đề cập đến trong tập tranh về yêu quái có tên Gazu Hyakki-Yakou (画図百鬼夜行 - Họa đồ Bách quỷ dạ hành) của họa sỹ Toriyama Sekien, phát hành vào năm 1776.​

Nurarihyon. ​

Nurarihyon thường được miêu tả là một ông lão mặc chiếc áo dành cho các tăng lữ, trọc đầu nhưng phần đầu phía sau lại to quá khổ. Trong những tài liệu liên quan đến yêu quái và sách tranh về chúng dành cho trẻ em sau thời Showa - Heisei kể rằng, Nurarihyon thường đi vào nhà của người dân vào buổi tối để uống trà và hút thuốc tựa như nhà của mình mà không ai nhận thấy sự tồn tại của nó. Nếu ai nhìn thấy nó, nó sẽ mê hoặc những người đó để họ nghĩ rằng "Người này là chủ nhân của ngôi nhà" và không đuổi nó ra ngoài. Còn về Bách quỷ dạ hành, có một số câu chuyện kể rằng Nurarihyon thường đi đầu trong nhóm Bách quỷ nên nó là thủ lĩnh. Tuy nhiên, có nghiên cứu cho rằng điều này cần phải được tìm hiểu lại.​

Rokuro-Kubi - Lộc Lô Thủ. ​

Rokuro-Kubi hay còn được biết đến nhiều hơn với tên gọi là Ma Cổ Dài, được miêu tả là một người phụ nữ mặc Kimono, có vẻ ngoài xinh đẹp thu hút, khi tấn công cổ sẽ vươn dài hoặc tách đầu ra khỏi cơ thể và cái đầu đó sẽ đuổi theo con mồi. Món ăn yêu thích của Rokuro-Kubi là nguyên khí của con người, đặc biệt là nam giới. Nó có thể sống bằng cách ăn côn trùng, giun, dế nhưng hiển nhiên con người vẫn là lựa chọn hàng đầu.​

Kappa - Hà Đồng.
​

Theo thần thoại Nhật Bản, Kappa là một trong những Thủy thần, sinh vật siêu nhiên sống ở vùng nước ngọt như ao, hồ, suối, giếng hay các công trình thủy lợi. Tuy nhiên, Kappa lại có thể sống được cả ở dưới nước và trên cạn. Sinh vật kỳ lạ này được cho là nắm giữ sức mạnh ma thuật có thể được sử dụng cho cả mục đích thiện và ác. Nhưng thật không may, Kappa thích sử dụng những món quà sức mạnh của mình để giở trò lừa gạt và hãm hại con người.​

Yuki-Onna - Tuyết Nữ.​

Yuki-Onna hay còn gọi là Tuyết Nữ, là một yêu nữ nổi tiếng trong truyện dân gian Nhật Bản. Cô ta sở hữu một vẻ ngoài xinh đẹp, tóc đen, da trắng gần như trong suốt và mặc bộ Kimono trắng. Đương nhiên là Yuki-Onna chỉ thường xuất hiện vào mùa đông vì mỗi lần cô ta xuất hiện là trời sẽ có bão tuyết lớn. Ngoài ra, cô ta còn có thể tạo ra tuyết hoặc thổi tuyết khiến đối phương bị chết cóng, đóng băng hoặc không thể di chuyển được.
​

Nekomata - Miêu Hữu.​

Nekomata có nghĩa là mèo hai đuôi. Người ta nói rằng, những con mèo đến một độ tuổi nhất định (có nguồn ghi chép là 40 năm tuổi, có nguồn là 11 năm tuổi) thì đuôi của nó sẽ tự tách đôi và giúp nó có được năng lực siêu nhiên. Con mèo này có thể nhảy múa, nói tiếng người hoặc giả dạng thành con người, nhưng năng lực khiến nhiều người phải sợ hãi khi nhắc đến Nekomata chính là có thể điều khiển xác chết.​

Kodama - Mộc Linh. ​

Kodama là những linh hồn trú ngụ trong thân cây, được cho là có năng lực siêu nhiên. Chúng có thể ban phước hoặc nguyền rủa người thường. Trong tập tranh Gazu Hyakki-Yagyo, Kodama được miêu tả bằng hình ảnh của một ông lão và bà lão bên dưới gốc cây, vì có truyền thuyết kể rằng khi một cái cây sống qua 100 năm thì linh hồn của cây sẽ hiện hình ra bên ngoài.​

Tengu - Thiên Cẩu.​

Tengu là một yêu quái nổi tiếng của Nhật Bản thường sống ở những vùng đồi núi. Tengu có khuôn mặt đỏ, mày chau lại và đặc biệt là chiếc mũi dài quá cỡ khiến nó trong có vẻ kỳ lạ và dữ tợn. Theo truyền thuyết, Tengu từng là một ác thần nhưng ngày nay đã trở thành một vị thần bảo hộ, là cầu nối giữa con người và thế giới tâm linh.​

Tanuki - Chó Lửng.
​

Kitsune, Kappa và Tanuki là 3 loài yêu quái mang hình dáng động vật nổi tiếng nhất của Nhật Bản. Nhìn giống như gấu mèo nhưng Tanuki là một loài lửng chó. Bộ ba Kitsune, Kappa và Tanuki là những kẻ thích chơi khăm, biến hình và lừa gạt con người. Tanuki đôi khi sẽ biến thành con người, đôi khi biến lá cây hoặc những thứ đồ bị bỏ đi thành tiền để kiếm thức ăn và rượu. Bên cạnh những trò lừa gạt thì Tanuki còn nổi tiếng với cặp tinh hoàn khổng lồ. Chúng là công cụ đắc lực để Tanuki thực hiện những mánh khóe của mình.​